Rorschach Testi ve Tematik Algı Testi 12 yaş ve üzeri herkese uygulanabilen projektif testlerdir. Projektif testler kişiye sunulan malzemenin belirsizliği ve yanıtlarda kişiye tanınan serbestlik ile diğer testlerden ayrılırlar. Test malzemesi, somut ve elle tutulur bir gerçeklik teşkil eder; ancak bununla birlikte içerdiği belirsizlik ve yönergeye bağlı olarak kişi, bu malzemeye çağrışımları sonucu kendi düşlemlerini, içsel yaşantılarını yansıtır. Projektif yöntemlerde yansıtma mekanizması sayesinde kişinin bilinçli olan ruhsal yaşantısının da ötesinde bilinçdışı süreçleri hakkında da bilgiye ulaşılabilmektedir.
Rorschach Testi, ilk olarak Hermann Rorschach tarafından geliştirilmiş olup; I., IV., V., VII. kartlar siyah, II. ve III. kartlar siyah ve kırmızı, VIII., IX. ve X. kartlar pastel renkli olmak üzere, simetrik ve bir eksen etrafında oluşmuş olan mürekkep lekeleri içeren 10 adet karttan oluşmaktadır. Uygulama sırasında kişiye kartlarda gördüğü her şeyi söylemesi belirtilir ve kişinin yanıtlarının yanı sıra; yorumları, davranışları ve yanıt süresi not edilir. Rorschach Testi’nin Türkiye standardizasyonu ergen, yetişkin ve yaşlı normları başlıkları altında Prof. Dr. Tevfika Tunaboylu İkiz ve ekibince gerçekleştirilen çalışmalar sonucu tamamlanmıştır. Testin değerlendirilmesinde bu standardizasyona bağlı kodlamalar ile bir Psikogram oluşturulmakta ve bu veriler Fransız Okulu’nun ortaya koymuş olduğu dinamik yorumlama yöntemi ile gerçekleştirilen içerik analiziyle birlikte raporlaştırılmaktadır.
Tematik Algı Testi (TAT), Morgan ve Murray tarafından geliştirilmiş 31 karttan oluşmakla birlikte; bugün 16 kartı kullanılmakta; 6BM, 7BM, 8BM kartları sadece erkeklere; 6GF, 7GF, 9GF kartları ise sadece kadınlara verilmektedir. Yönerge olarak kişilerden her bir karta bakarak bir hikaye oluşturması; testin boş olan son kartında ise kişinin kendisinin bir hikaye anlatması istenmekte ve bu şekilde görünür malzeme dışında duygulanımları, tasarımları ve düşlemleri de açığa çıkabilmektedir. Rorschach testinden farklı olarak gerçeklik ilkesine daha uygun belirlenmiş resimlerden oluşan ve Rorschach testi ile birlikte uygulandığında tamamlayıcı bir biçimde kişinin ruhsal yapısı hakkında daha zengin bir içeriğe ulaşmayı sağlayan TAT; nesne ilişkileri başta olmak üzere kişilik yapısı, agresif ve libidinal dürtüler, ödipal çatışma, özdeşimler, kullanılan savunma mekanizmaları gibi çeşitli alanlarda bilgi sunabilmektedir.
Projektif testler sadece uzun süreli eğitimlerini tamamlamış uzmanlar tarafından uygulanabilmekte olup; kısaca bilinçdışı süreçler, savunma mekanizmaları ve kişilik yapılanması hakkında bilgi vermektedirler. Teşhise yönelik de bilgi veren projektif testlerin sonucunda düzenlenen raporlar, tek bir teşhisin ötesinde kişinin ruhsal dünyasına dair zengin veriler içerebilmekte ve bu veriler kişiyle gerçekleştirilecek olan terapötik çalışmalarda da kullanılabilmektedirler.
Anzieu, D., Chabert, C. (2011). Projektif Yöntemler, Çev. Kolbay, B., İstanbul, Bağlam Yayınları.
Tunaboylu İkiz, T. (2001) Rorschach Testinin Psikanalitik Yorumu I, İstanbul, Bağlam Yayınları.
Tunaboylu İkiz, T. (2011) Tematik Algı Testi (TAT): Psikanalitik Yönelimli El Kitabı, İstanbul, Bağlam Yayınları.